یک روزنامه آمریکایی در گزارشی با پرداختن به رمز و راز آغاز مذاکرات هسته‌ای محرمانه تهران و واشنگتن از طریق کانال عمان، آن را در دستیابی به توافق تاریخی هسته‌ای بسیاری کارآمد توصیف کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ایران عمان (IranOman.com)، به نوشته روزنامه واشنگتن پست، یکی از موضوعات رمزآلود کمپین انتخاباتی سال 2016 این است که چرا توافق هسته‌ای با ایران از مسائل مورد بحث حذف شد اما اکنون یک کتاب جدید به ارائه جزییاتی درباره چگونگی شکل‌گیری دیپلماسی محرمانه با تهران، مدت‌ها قبل از این که اصلاح‌طلبان در ایران به قدرت برسند پرداخته است که در آن به نقش کلیدی هیلاری کلینتون، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 در آمریکا نیز پرداخته شده است.

این روایت دیپلماتیک را مارک لاندلر، خبرنگار بخش کاخ سفید روزنامه نیویورک تایمر در کتاب شخصیت‌های ثانویه (Aher Egos) شرح داده است که اولین کسی به شمار می‌آید که ابعاد کانال محرمانه عمان در قبال ایران را افشا می‌کند،‌ کانالی که در سال 2009 از طریق فردی به اسم سالم بن ناصر الاسماعیلی باز شد.

به نوشته این روزنامه آمریکایی، روایت لاندلر نشان می‌دهد با وجود نگرانی اولیه کلینتون وی و کارکنان وزارت امور خارجه‌اش در مذاکرات با ایران دخیل بوده‌اند و در مبارزات انتخاباتی که در آن دونالد ترامپ اغلب حامی رویکردی کوته‌بینانه در عرصه سیاست خارجی است، این روایت یادآور آن است که اغلب موفقیت‌ها و گشایش‌های چشمگیر از مسیرهای عجیب و غیرقابل رویت، همانند آن چه در این مورد دولت آمریکا به دنبال آن بود،‌ حاصل می‌شود.

در این کتاب آمده است که تماس‌ها با الاسماعیلی از ماه مه سال 2009 و تنها چهار ماه پس از آغاز ریاست جمهوری باراک اوباما شروع شد و دنیس راس، مشاور ارشد وقت هیلاری کلینتون با این مرد 51 ساله عمانی در وزارت امور خارجه این کشور دیدار کرد.

آنطور که لاندلر روایت می‌کند، این مرد عمانی در اولین دیدار آمریکایی‌ها را با پیشنهاد مذاکره از سوی ایران غافلگیر کرد. اوباما یک نامه محرمانه به آیت‌الله خامنه‌ای می‌نویسد و پاسخی متفاوت دریافت می‌کند. الاسماعیلی به راس اطمینان می‌دهد که می‌تواند ایرانی‌ها را پای میز مذاکره بیاورد و عمان نیز یک مکان مناسب برای مذاکرات محرمانه خواهد بود.

هر دو وعده به تحقق پیوستند و مسیر و راه میانجیگری عمان ادامه داشت. پس از آن که ایران در ژوییه سال 2009 سه کوهنورد آمریکایی را بازداشت کرد، الاسماعیلی به طور محرمانه رایزنی‌ها برای آزادسازی این سه نفر را آغاز کرد. اولین کوهنورد آمریکایی در سپتامبر 2010 آزاد شد و دو تن دیگر یک سال بعد آزاد شدند. راس و همکارانش سپس در دسامبر 2010 به عمان سفر کردند تا بیش‌تر درباره این کانال اطلاعات کسب کنند. از طرفی دیگر، هیلاری کلینتون در ژانویه 2011 مذاکرات مفصلی با سلطان عمان داشت، هر چند وی این رایزنی‌ها را تیر انداختن از یک فاصله بسیار دور خوانده بود.

بر اساس این گزارش، جان کری حتی پیش از این که وزیر امور خارجه شود، با شتاب به سمت کانال عمان رفت. وی الاسماعیلی را در جریان مذاکرات برای آزادسازی کوهنوردان آمریکایی شناخت و چندین بار در سال 2011 و 2012 به عمان سفر کرد. کری هم‌چنین با این مرد عمانی در لندن، واشنگتن و رم دیدار کرد.

به گفته لاندلر، کری به خاطر میل فراوانش برای آغاز سریع رایزنی‌ها از طریق الاسماعیلی چند پیغام برای ایرانی‌ها فرستاد. یکی از این پیام‌‌ها احتمالاً حساس و کلیدی بود. کری که هنوز یک سناتور بود و در نتیجه به طور رسمی از سوی دولت صحبت نمی‌کرد، پیشنهاد داد که بر اساس یک توافق هسته‌ای ایرانی‌ها قادر خواهند بود اورانیوم غنی‌سازی کنند، همان درخواست اصلی و اساسی تهران.

در ادامه این گزارش آمده است: دیدارهای محرمانه از طریق کانال عمان در سال 2012 با مشاوران ارشد کلینتون، یعنی بیل برنر و جیک سالیوان ادامه پیدا کرد. سپس این روند در سال 2013 با انتصاب جان کری به عنوان وزیر امور خارجه و انتخاب حسن روحانی، رییس‌جمهور ایران تسریع یافت. سرانجام در پایان آن سال یک توافق هسته‌ای اولیه حاصل شد.

به نوشته واشنگتن‌پست،‌ دست‌های دولت هم‌چنین در ماجرای حذف بخشی از ویدئوی نشست خبری هفتگی وزارت امور خارجه آمریکا در دسامبر 2013 دیده می‌شود که در آن درباره مذاکرات محرمانه با تهران سوال شده و سخنگوی وقت این وزارتخانه، آن را رد کرده است.

بنابراین، توافق هسته‌ای با ایران در این کارزار انتخاباتی ارزش توجه بیش‌تر را دارد. کری و اوباما شاید آن را به سرانجام رسانده باشند اما کلینتون به آغاز آن کمک کرد. ترامپ نیز باید توضیح دهد که چرا جهان بدون توافق هسته‌ای جای امن‌تری است و این که چطور او توافق بهتری را مذاکره می‌کرد. دولت هم باید توضیح دهد که چرا درباره این توافق تاریخی، محرمانه بودن را انتخاب کرد.

انتهای پیام